Landelijk platform zelfbeheer
Landelijk platform ten behoeve van zelfbeherende opvangvoorzieningen
Landelijk Platform Zelfbeheer (LPZ)
Het LPZ biedt consultatie, ondersteuning en begeleiding bij het realiseren en in stand houden van opvang- en woonvoorzieningen binnen het domein van de maatschappelijke opvang waarbij de gebruikers zeggenschap hebben over de eigen voorziening. We noemen dit zelfbeheer.
klik op de foto voor een grotere versie
Dit zijn de mensen van het LPZ.
Op 7 maart 2023 vond de startbijeenkomst plaats bij de NuNN in Nijmegen, een nachtopvangvoorziening in zelfbeheer.
Aanwezig waren vertegenwoordigers van de Buddyvilla/Terwille (Groningen), Inloophuizen/Regenbooggroep (Amsterdam), NOIZ/Tussenvoorziening (Utrecht), Ervaring die Staat (Eindhoven), Stichting Delen geeft Meer (Arnhem).
Bijna 30 jaar Zelfbeheer in de Maatschappelijke Opvang
De kracht van de groep. Zelfbeherende voorzieningen binnen de maatschappelijke opvang maken mensen sterker. Kernbegrippen hierbij zijn collectieve empowerment en onderlinge solidariteit. Deelnemers hebben zelf en samen de verantwoordelijkheid voor en zeggenschap over de voorziening en bieden elkaar daarbij peer support. De setting van zelfbeheer zorgt ervoor dat deelnemers eigen regie en eigen kracht ontwikkelen en daardoor, voor zover zij dat zelf nastreven, rollen, vaardigheden en maatschappelijke participatie ontwikkelen en daarmee duurzamer uit de opvang uitstromen.
Landelijk Actieplan Dakloosheid Eerst een Thuis
Het LPZ sluit zich aan bij het Nationaal Actieplan dakloosheid en pleit ervoor Housing First ruim baan te geven. Daarnaast is het LPZ pleitbezorger voor alternatieve vormen van opvang en wonen waar de gasten/bewoners samen vorm geven aan hun woon- en leefomgeving op dat moment.
- Nationaal Actieplan Dakloosheid? Er kan meer tussen primaire opvang en housing first, met zelfbeheer
- Nationaal Actieplan Dakloosheid. Eerst een Thuis! Tot die tijd kan er meer met Zelfbeheer
De huidige leden van het platform zijn:
(klik op de naam om naar de bijbehorende website te gaan)
Daarnaast zijn drie adviseurs verbonden aan het platform:
Jeroen Groen, voorheen betrokken bij Je Eigen Stek in Amsterdam
Marc Räkers. Voorheen betrokken bij Je Eigen Stek. Stichting Erop af!
Max Huber, als wetenschappelijk adviseur
Aanmelden
Nieuwe leden kunnen zich doorlopend aanmelden, mits zij de principes van zelfbeheer en de doelen van het platform onderschrijven.
Het platform richt zich primair op drie doelen
(klik op de doelnaam om de inhoud te zien)
1. Ontwikkelen en delen van kennis en ervaring over het zelfbeheer concept
Er is veel vraag naar kennis over en ervaring met zelfbeheer, zowel vanuit overheden en organisaties, als belangenbehartigers vanuit de doelgroep. De ontwikkelde kennis en ervaring zijn nu niet makkelijk te vinden. Via het platform kan dit beter beschikbaar worden gemaakt. Specifiek aandacht zal er zijn voor de inbedding van zelfbeheerde voorzieningen binnen reguliere organisaties en financieringsstromen en hoe afspraken daarvoor goed vast te leggen in een statuut, gericht op het borgen van de handelingsvrijheid van de zelfbeheerde voorzieningen.
2. Onderling leren en ondersteunen van zelfbeheerde voorzieningen
Zelfbeheerde voorzieningen worden regelmatig geconfronteerd met vragen die raken aan het functioneren van zelfbeheer, bijvoorbeeld als er een nieuwe beleidsmaatregel wordt ingevoerd in een gemeente, of als er een conflict is binnen de voorziening en deelnemers en ondersteuners het niet met elkaar opgelost krijgen. Het platform biedt dan mogelijkheden om bij elkaar om steun te vragen en advies te bieden. Daartoe worden ook meer informelere activiteiten georganiseerd, gericht op gemeenschapsopbouw. Ook specifieke rollen, bijvoorbeeld voorzitters van deelnemersgroepen, kunnen met elkaar uitwisselen over hun rol, of ondersteuners. Zo kunnen zelfbeheerde voorzieningen van elkaar leren en elkaar scherp houden, zodat zij blijven werken volgens de waarden en principes van zelfbeheer, juist als er interne of externe druk is die daar van afleidt. Daarbij gaat het niet alleen om uitwisseling rondom problemen, maar ook het vieren van successen en het samen met ‘collega’s’ leuke dingen doen.
3. Ontwikkeltraject en uitwisseling voor deelnemers
Deelnemers aan zelfbeheerde voorzieningen zijn in eerste instantie bezig met hun eigen leven en het beheer van de voorziening. Een deel van de deelnemers is zo enthousiast over het concept zelfbeheer dat zij zich ook willen inzetten voor de verdere ontwikkeling van zelfbeheer. Dat wordt nu binnen voorzieningen gefaciliteerd. Het platform biedt de mogelijkheid om dit ook tussen voorzieningen te faciliteren en zo deelnemers een actieve rol te geven in de ontwikkeling van het platform. De deelnemers worden zo ook de cultuurdragers van zelfbeheer en kunnen de stem van dak- en thuislozen sterker laten horen. Op verschillende manieren worden deelnemers betrokken bij uitwisseling tussen voorzieningen en voor een aantal deelnemers wordt de mogelijkheid geboden om zich actief in te zetten voor het platform tegen een vrijwilligersvergoeding. Deelnemers die daar interesse in hebben kunnen op basis daarvan zich door ontwikkelen tot belangenbehartiger en / of ervaringsdeskundige.
Door deze drie doelen heen zit telkens een interne component, tussen de bestaande voorzieningen, en een externe component, naar nieuwe voorzieningen en organisaties en overheden. Onderdeel van de waarden van zelfbeheer is het collectief empowerment van mensen die dak- of thuisloos zijn, om te zorgen dat hun perspectief beter gehoord wordt door beleidsmakers. Daarbij gaat het zowel om het uitdragen van de ervaringen met dakloosheid als het belang van zelfbeheer en wat daarvoor nodig is. De drie doelen van het platform komen samen in een jaarlijks zelfbeheer festival, waar deelnemers van verschillende voorzieningen en andere geïnteresseerden samen komen om ervaringen uit te wisselen, gemeenschappen te ontwikkelen en het belang van zelfbeheer uit te dragen.

Stichting Delen geeft Meer gelooft in de kracht van de groep. Door het beschikbaar stellen van een financiële bijdrage geeft Stichting Delen geeft Meer een impuls aan de consolidatie en verdere ontwikkeling van zelfbeherende opvangvoorzieningen in Nederland. delengeeftmeer.nl